Godišnjica 505 viteške bužimske brigade: Važan datum za narod Bosanske Krajine

Na današnji dan prije 30 godina, 15. augusta 1992. godine, formirana je 505. viteška bužimska brigada, prvobitno osnovana kao 105. bužimska krajiška pješadijska brigada.

Za zasluge u ratu ovoj brigadi je dodijeljeno kolektivno priznanje i najviši počasni naziv "viteška", a komandant brigade od njenog osnivanja pa do smrti bio je brigadir Izet Nanić, heroj oslobodilačkog rata i dobitnik "Zlatnog ljiljana".

Ova brigada se istakla u mnogobrojnim borbama protiv VRS i domaćih izdajnika, a kroz brigadu su prošli mnogi slavni borci.

Za vrijeme agresije na BiH, 505. viteška bužimska brigada je imala 462 poginula, 2514 ranjenih i 189 nestalih ili zarobljenih boraca. Sjedište ove brigade je tokom cijelog njenog postojanja bilo u Bužimu.

Akcija, koja se posebno izdvaja, je svakako “Breza ’94” kojom je osujećen napad srpske agresorske vojske na “Bihaćki đep”. VRS je danonoćno vršila artiljerijsko-tenkovsko-pješadijske napade, posebno na linije odbrane 505. bužimske viteške brigade. Srpsku stranu predvodio je lično Ratko Mladić. Snage bosanskih Srba 12. septembra 1994. godine kreću u najjači napad u rejonu Sipa i Križa. Tenkovi VRS zaustavljeni su tek na samim rovovima 505. bužimske brigade. Istovremeno, elitne jedinice Petog korpusa napadaju Mladićeve snage s boka i probijaju linije jedinica VRS koje su, uz velike gubitke, primorane na povlačenje. 

Komandu 505. bužimske brigade činili su komandant Izet Nanić, zamjenik komandanta Sead Jusić, načelnik Štaba bio je Fuad Kulauzović, pomoćnik za bezbjednost Zijad Nanić, a pomoćnik za logistiku Ibrahim Cinac. 

Sead Jusić, saborac rahmetli generala i komandanta 505. viteške bužimske brigade Izeta Nanića, za Preporod.info se prisjetio slavnih dana otpora i borbe iz perioda Odbrambeno-oslobodilačkog rata. 

- Danas je 30. godina od formiranja 505. brigade. Odgovorni ljudi Bužima su tada shvatili da je agresija tu i da se boriti mora. Ranije, 5. aprila, formiran je Glavni krizni štab, sastavljen od predstavnika raznih struktura iz Bužima. Tako su napravljene formalne pretpostavke za organizaciju odbrane na ovom prostoru. Uprkos nizu problema u vojnom organizovanju na prostoru Bužima, 15. augusta sve razne nesuglasice - političke, vojne, organizacione - presjekao je komandant Ramiz Dreković i prvo političko lice dr. Irfan Ljubljankić, odobravajući komandantu Izetu Naniću, koji je tad već bio treći u nizu komandanata Teritorijalne odbrane, da od postojećeg sastava formira 105. udarnu bužimsku krajišku brigada. U tom smislu je to historijski datum u organizacijskom smislu, tada su postavljeni temelji za formiranje Brigade. Dolaskom Nanića počeli su se odvijati procesi koji su doveli do toga da naraste jedna brigada poput 505. bužimske - kazao je Jusić. 

Dodaje da je neophodno da se svi prisjećamo tog datuma koji je prekretnica u sudbini naroda Bosanske Krajine.  

- Uspjeh 505. brigade komandanta Nanića temelji se na davanju prostora i značaja struci, ljudima koji su bili u stanju klesati ono što smo najbolje imali, a to je borbeni moral - čuvati ljude i ljudski faktor, i od njih stvoriti moćne jedinice.

Zahvaljujući 505. brigadi i komandantu Naniću, kao i svim drugima koji su rame uz rame stali uz njega, odbranjen ovaj prostor. Ne kaže se džabe da je 505. brigada bila kičma Petog korpusa, ne zanemarujući ulogu drugih brigade bez kojih mi sami ne bi mogli ništa.

Naše tri godine istrajavanja na prostoru koji se zove Cazinska krajina nesumnjivo je dao veliki doprinos u očuvanju teritorijalnog integriteta i suvereniteta Republike Hrvatske i RBiH. Da nismo mi izdržali pet ofanziva, pet operacija strateškog značaja koje su se vodile protiv nas, bihaćkog okruga, s ciljem njegove okupacije i uništavanja Petog korpusa, nastala bi srpska zemlja, od Doboja do Karlovca, tada nikakve "Oluje" ne bi bilo, bila bi sasvim druga priča na ovim balkanskim prostorima - naveo je Jusić. 

Veličina Izeta Nanića je definirala 505. vitešku bužimsku brigadu, i to je kako kaže Jusić, bitno prenijeti generacijama iza nas.  

- Njegovo umijeće da okuplja, da sasluša argumente drugog i da izrodi kvalitetno rješenje je bilo samo njemu svojstveno. On je sa svojih 30 godina bio hrabriji i povjerljiviji od mnogo starijih od sebe. Ljudi su kretali u borbu po njegovoj komandi bez suvišnih pitanja - priča Jusić. 

Govoreći o aktuelnoj političkoj situaciji u BiH, Jusić smatra da rahmetli komandant Nanić ne bi bio zadovoljan onim što možemo vidjeti. 

- Izet Nanić se sigurno ne bi mirio s time da naši ljudi raspravljaju sa našim najvišim vjerskim autoritetom. To je za njega bilo nedopustivo. Kad smo došli do toga da se reisul-ulemi upućuju kojekakva pisma, onda šta možemo očekivati na nižim nivoima. Rahmetli Nanić je kazao "i poslije rata je rat", što ne znači nove sukobe, već upravo izbjegavanje unutrašnjih previranja i zajedništvo koje je danas na ispitu - kazao je Jusić. 

(A.N./Preporod.info)