Kada hrast upravlja i vlada

Piše: Muhamed Šemoski

Mnoge drevne civilizacije, pa i one potonje koji se kasnije javljaju, smatrale su da je hrast simbol i veza zemaljskog i nebeskog svijeta te su smatrale su da je hrast simbol okosnice kosmosa.

Nije naša intencija u ovom tekstu istraživati njihova vjerovanja i govoriti o njihovoj percepciji svetosti hrasta, već prikazati današnje umišljene “hrastove” koji sebe smatraju upravo da su baš oni ti simboli okosnice kosmosa i da se sve mora kretati oko njih.

Ibn Badže je u svom djelu Tadbir el mutevehhid - Režim usamljenog, spominje da se čovjek pored svih svojih nedaća i poteškoća u socijalnom životu, ipak može sam usavršavati. Naime, on je bio i pod velikom pritiskom vlasti, pa čak i protjeran zbog svojih promišljanja, stavova i pisanja (Evropljani su ga nazivali Avempace).

Ono što je nama zanimljivo za ovu temu je to što on spominje čovjeka kao hrast, ispod kojeg i oko kojeg ne raste ništa. Hrast ne dozvoljava da bilo šta oko njega raste i da se razvija uporedo s njim ili ne “ne daj Bože” da ga pretekne.

U prenesenom značenju, ljudi koji su na nekim pozicijama, predsjednici, direktori, upravnici, šefovi, predsjednici političkih  stranaka, vođe u bilo kojoj organizaciji i instituciji, ponašaju se tačno kao hrast - "Sve su oni, a vi ništa".

Ne daju vam da se razvijate, jer smatraju da će im pozicija biti ugrožena, ne daju vam dovoljno vremena da iznosite svoje ideje, ne daju vam da pokažate da i vi nešto znate, ne daju vam priliku da dokažete da i vi možete, ne daju vam da zraci sunca obasjaju i vaše lice, jer svojom “veličinom” zaklone vam svjetolost.

Takvi hrastovi ne shvataju da, ako neko oko njih i uz njih raste i razvija se, da i oni dobivaju na zanačaju i da je šuma bogatija. Svako ko je u ovakvoj ulozi, kao vođa, šef, direktor, upravnik, a nije dozvolio i nije osposobio i pripremio da bar nekoliko ljudi mogu ga zamijeniti bilo kad - takav čovjek je kao onaj hrast s početka naše teme.

Hrastovi upravljaju društvenim procesima, pitaju se za vrlo važne odrednice današnjeg čovjeka, kao što su zdravstvo, ekonomija, politika, posao. Jednostavno, hrastovi se pitaju za egzistenciju čovjeka. Koji god problem imate, imate ga najčešće od onih koji su umišljeni, od onih koji su “sitni”, a htjeli bi da ih pozicija učini visokim.

Probleme možete imati zbog umišljenih šefova, zbog onih koji smatraju da su Bogom dati i da niko drugi ništa ne može. Vrlo rijetko ćete imati problem sa zaista pravim, ostvarenim liderima, od oni koji su zaista “veliki” i od onih koji zaista vrijede.

Ovakvi ljudi su, izgleda, bukvalno shvatili Hobsova razmišljanja o Ratu svih protiv svih - Bellum omnium contra omnes, koji je bio zagovornik apsolutističkog oblika vladavine. Možda su ga tako shvatili ili vjerovatno možda nisu ga ni pročitali, nego to je odraz njihovog ega.

U teološkom razumjevanju uloge vođa i lidera, najbolji pimjer imamo u uzoru čovječanstvu, Muhammedu, a.s., koji je bio vođa, ne samo u vjerskom, nego i u društevno-političkom smislu.

Uz njega su porasli i razvili se najbolji lideri i vođe, koji su bili i najbolji ljudi koji su Zemljom hodili. On nije bio kao onaj hrast, nego uz njega su se razvili lideri koji su prenijeli svjetlo vjere na sve strane svijeta.

Zato kažemo, ili je neko kao hrast ili je pravi lider.  

Napomena: Tekst odražava stavove autora, a ne stavove Islamske zajednice u BiH - Media centra d.o.o.