Održana tribina : “Božiji je istok, Božiji je zapad..."

Goethe je upravo ove 2019. godine iskorišten na dobar način, dobrim povodom da se u Njemačkoj i u djelovima Evrope gdje se govori njemački jezik kao i u drugim krajevima Evrope, obilježi ”Zapadno-istočni divan” kao jedan od izvanrednih lijekova protiv islamofobije, jer je islamofobija nažalost pojava koja je hronična, javlja se ciklično i islamofobija jednako kao i antisemitizam jeste nešto što potrebuje Goethe-a da bi smo imali efikasne odgovore i sa područja kulture na te nemile pojave i nažalost sve više nemile događaje, izjavio je akademik Enes Karić na javnoj tribini "Božiji je istok, Božiji je zapad...", koja je održana danas u Gazi Husrev-begovoj biblioteci u Sarajevu.

Prema njegovim riječima, današnja tribina je povod da se obilježi 200 godina ”Zapadno-istočnog divana” od Goethe-a.

Goethe je vidio da bez uključivanja islamskog Istoka, tih klutura pjesništva među Perzijancima, Arapima, Turcima i drugim narodima Istoka ne može doći do svjetske književnosti.

Osim akademika Karića, učesnici tribine, na kojoj su tematizirana djela ”Zapadno-istočni divan” autora Johann Wolfgang von Goethe i “ Muslimanska eshatologija u “Božanstvenoj komediji” španjolskog arabiste Miguela Asina Palaciosa, bili su dr. Hilmo Neimarlija, prof. dr. Vahidin Preljević i Rijad Ganibegović.

Prof. dr. Vahidin Preljević je izrazio zadovoljstvo da se bh. kultura i kroz ovu manifestaciju sjetila 200 godina od objavljivanja jednog od najvažnijih djela evropske književnosti.

Goethe se polako približava temi da mržnja prema drugome ne može donijeti nikakav prosperitet, nikakav napredak i odlučio je upravo da to pokaže i kroz usvajanje i prisvajanje onog dijela ljudske civilizacije koji se tada u tadašnjoj Evropi činio stranim. On je upravo htio pokazati koliko je “navodno” strana civilizacija, strana kultura zapravo bliska Evropi i sastavni dio evropskog identiteta.

Djelo ”Zapadno-istočni divan” pokazuje pjesnikovu težnju ka srži islamskog učenja, predanosti Božijoj volji. Kao i muslimani, Goethe je vjerovao u Božije određenje sudbine i smatrao je dužnost pobožnosti ne suprotstavljati se Božijoj volji.

Djelo španjolskog arabiste La escatologia musulmana en la Divina Comedia, koje je objavljena 1919.god. u Madridu, izlaže tezu da u Danteovoj slici zagrobnoga svijeta postoje analogije sa muslimanskom eshatologijom, te da se može priznati veza između Božanstvene komedije i onoga dijela muslimanske književnosti koja tematizira zagrobni svijet. Danas je i dokazano da je Dante mogao doći do islamskih legendi koje su ispričane o Noćnom putovanju poslanika Muhammeda a.s. (Isra i Miradž).

B.S.