Banja Luka: Početak izgradnje Arnaudije

Naime, Vakufska direkcija IZ u BiH je putem svog partnera Generalne direkcije vakufa Republike Turske osigurala neophodna vakufska sredstva za finansiranje radova ponovne izgradnje Arnaudije, jedine neobnovljene i neizgrađene džamije u Banja Luci. Njenom ponovnom izgradnjom Islamska zajednica će u potpunosti okončati realizaciju obnove i ponovne izgradnje u agresiji svih porušenih džamija u gradu Banja Luci.

Defterdarija ili Arnaudija džamija je jedna od 15 u agresiji srušenih džamija u Banjoj Luci. Jedan od potpisnika Ferhad-pašine vakufname, ministar finansija Bosanskog pašaluka - defterdar Hasan efendija podigao je 1595. godine ovu lijepu potkupolnu džamiju poznatu pod imenom Arnaudija ili Defterdardija, koja se nalazila u Donjem Šeheru u Banjoj Luci, nedaleko od Ferhadije džamije. Uvrštena je na listu spomenika svjetske baštine pri UNESCO-u.

Džamija Arnaudija bila je izgrađena u klasičnom osmanlijskom stilu kao i Ferhadija džamija u Banjoj Luci. Imale je neke sličnosti sa Ferhadija džamijom u Banjoj Luci. Arnaudija džamija pripadala je svojim stilskim i tipološkim karakteristikama grupi jednoprostornih džamija sa kupolom i tri kupolice. Isticala se svojim skladnim proporcijama i harmonijom oblika, konstruktivnim rješenjem sa trompama, te masivnim osmerostranim kamenim turbetom sa kupolom uz korpus džamije, kao i malom munarom u ogradi, akšamluk-munaricom ili ezan-tasom koja je činila ljupki detalj čitavog kompleksa. Stara česma (nasuprot munarici) iz koje već godinama voda ne teče, na ulazu u džamijsko dvorište, nije služila samo vjernicima već i stanovnicima cijele mahale. Za kamenu česmu kod ove džamije, stručnjaci kažu da "oblikom, proporcijama i tehnikom rada, ukazuje na veliki uspon građevne umjetnosti u ovim stranama u minulim vjekovima" i drže da je podignuta u isto vrijeme kad i Arnaudija i da su je gradili isti neimari. Turbe, munaricu i česmu su napravili isti majstori koji su sagradili džamiju. Česma, munarica, dvije kapije i haremski zid su bili napravljeni od pravilnih kamenih klesanaca. Zidovi džamije i munara džamije su bili od pravilnih klesanaca kamena ledena sedra. Kupola džamije i trompe su bili napravljeni od tugle (turska cigla). Mihrab i minber bili su slični mihrabu i minberu Ferhadije džamije u Banjoj Luci.

U turbetu su bila dva drvena sarkofaga prekrivena zelenom čohom. Tu su počivali osnivač džamije Hasan-efendija i njegova žena.

Tokom agresije bila je više puta skrnavljena. Arnaudija džamija zajedno sa turbetom i vitkom kamenom munarom uz njega porušena je u noći između 6. i 7. maja 1993. godine, iste noći kada je porušena i najpoznatija banjalučka džamija Ferhadija, a potom su joj ostaci razvezeni na razna mjesta izvan grada. Stara akšamluk-munarica je preživjela rušenje Arnaudije, i u prethodnim danima nakon miniranja džamije je razorena. Rušenje Arnaudije još uvijek nije zvanično istraženo ali je sigurno da je rušenje počinila još uvijek neotkrivena grupa nacionalista kao dio politike etničkog čišćenja Republike Srpske. 1998. godine porušena je i stara džamijska česma i jedna kapija, te jedan zid džamijskog kompleksa.

Za izgradnju ovog objekta, čiji će izgled biti identičan starom, dobijena je potrebna urbanistička saglasnost i sva druga dokumentacija. Predviđeno je da se do proljeća završi tenderska procedura i tehnička priprema kako bi radovi nesmetano započeli.

Pored potpisivanja ovog protokola direktori su razgovarali o projektima čija realizacija je u toku, kao što je projekat ponovne izgradnje Sinan-pašine džamije u Čajniču, projekat restauracije Derviš-hanumine medrese u Bosanskoj Gradišci, projekat ponovne izgradnje Aladža džamije u Foči, dovršetak izgradnje i opremanja studentskog doma FIN-a, o početku izgradnje vakufskog stambeno poslovnog objekta u ulici Odobašina u Sarajevu, pripremi početka restauracije Baščaršijske (Durak) džamije u Sarajevu, Šarene džamije u Travniku, o mogućnosti izgradnje vakufskog tržnog centra na Hamzibegovom vakufu u Sanskom Mostu, kao i o budućim projektima.

Svi navedeni projekti od iznimne su važnosti kako za Islamsku zajednicu tako i za društvo općenito.