Obilježena 83. godišnjica zločina u Drežnici
Polaganjem cvijeća i učenjem Fatihe, u prisustvu mnogobrojnih mještana i gostiju, u Memorijalnom centru Drežnica u subotu je obilježena 83. godišnjica četničkih zločina koje su počinile jedinice iz istočne Hercegovine uz potpunu kontrolu i saglasnost talijanskih okupacionih snaga.
Nakon 83 godine, prvi put je organizirano zajedničko sjećanje na žrtve najvećeg pokolja u historiji Drežnice.
Prisutnima su se obratili članovi Inicijativnog odbora Adnin Hasić, Fatima Lalić i Rifet Mezić, koji je u svojoj prezentaciji, na osnovu raspoloživih dokumenata, rekonstruisao događaje u Drežnici u oktobru 1942. godine.
– Na današnji dan navršava se 83 godine od početka četničkih zločina u Drežnici tokom Drugog svjetskog rata. Klanje i paljenje domova trajalo je pet dana, odnosno do 8. oktobra. Nažalost, ovaj tragični događaj nikad nije imao dovoljnu pažnju šire društvene zajednice, te se sav spomen na nevine žrtve završavao u krugu njihovih porodica, rodbine i komšija, ili, kako bi u Drežnici kazali, “ne dalje od mosta”.
Našavši se, igrom sudbine, u obuhvatu vojne operacije koju su provodile italijanske okupacione snage i četnici Draže Mihailovića protiv partizanskih jedinica na području Prozora, početkom oktobra 1942. godine, Drežnica je doživjela u svojoj historiji nezapamćen zločin i teror nad njenim stanovništvom, te pljačku i uništavanje javnih i privatnih dobara koje je to stanovništvo mukotrpno sticalo i gradilo.
Olovkom povučena linija od Mostara preko Drežnice do Prozora, koja je na vojnoj karti određivala pravac kretanja jedne od kolona četničkih jedinica, ispostavit će se da je predstavljala liniju kretanja najvećeg ljudskog zla koje se sručilo na prostor Drežnice.
Za učešće u navedenoj operaciji, osmišljenoj i vođenoj od italijanskih oružanih snaga, angažovane su četničke jedinice iz istočne Hercegovine – navedeno je u saopćenju Memorijalnog centra Drežnica.
Kako se u izvještaju jednog od italijanskih oficira navodi, u toj operaciji su od četničkih jedinica učestvovali dijelovi Nevesinjskog i Trebinjskog korpusa. Dejstvovali su kao brigada “Trebinje” i brigada “Gacko”, pod neposrednom komandom italijanskih oficira, uz asistenciju četničkih oficira poručnika Milorada Popovića i poručnika Miloša Kureša.
Okupljanje četničkih jedinica počelo je u Mostaru 2. oktobra 1942. godine, da bi već narednog dana, u ranim jutarnjim satima, na željezničku stanicu Drežnica stigao prvi transport četnika.
Odmah nakon dolaska, četnici su počeli provoditi represalije nad lokalnim stanovništvom – ubistva, pljačku i paljevine.
Na željezničku stanicu Drežnica 4. oktobra 1942. godine stigla su još dva transporta četnika. Tog dana u Drežnicu je došao i četnički vojvoda Dobroslav Jevđević, koji je pred 1.600 četnika održao govor, nakon kojeg su njihova zlodjela u potpunosti eskalirala.
Tih dana četnici su u Drežnici ubili 62 osobe (fra Dominik Mandić navodi broj od 142), te “pljačkali i palili”, navodi se u knjigama Prešućivani četnički zločini (Dizdar – Sobolevski) i Četnički zločini u Bosni i Hercegovini (Dizdar).
Pouzdano se zna da su četnici u Drežnici ubili najmanje 32 civila katolika i najmanje 23 civila muslimana. Mnogi civili su teže ranjeni.
Zapaljeno je 38 stambenih kuća i pomoćnih objekata. Na željezničkoj stanici Drežnica zapaljena je kuća Alije Elezovića, u kojoj se nalazio općinski ured i trgovačka radnja.
Zapaljene su šumarska kuća, župni stan, imamska kuća i džamija u Donjoj Drežnici, dok je džamija u Gornjoj Drežnici opljačkana i oštećena.
Škola sa pomoćnim prostorijama u potpunosti je opljačkana i demolirana. Također, uništene su i mnoge mlinice.
Konje i krupnu stoku četnici su opljačkali i odveli sa sobom, dok su sitnu stoku većinom poklali i ostavili po selima.
– O ovome zločinu je vrlo malo pisano, te je široj javnosti gotovo nepoznat, a službeno nije niti utvrđen tačan broj žrtava – napominju iz Memorijalnog centra Drežnica.
(Preporod.info)
