Pejanović pisao Von der Leyen: Evropska komisija treba da imenuje svog izaslanika za Srebrenicu

Akademik Mirko Pejanović, potpredsjednik Akademije nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine uputio je pismo predsjednici Evropske komisije Ursuli Von der Leyen u kojem ju je pozvao da inicira odluku o formiranju Evropskog fonda za razvoj Srebrenice u narednim decenijama i da Evropska komisija imenuje svog izaslanika za Srebrenicu.

Na taj način bi se, navodi Pejanović, odnos prema Srebrenici i počinjenom genocidu s verbalne podrške ušao u realnost i uz institucionalni angažman stvarao uslove za ubrzan ekonomski razvoj i demografsku revitalizaciju Srebrenice.

Ako se pokrene privredni razvoj i razvoj putne i komunalne infrastrukture, onda će i povratak u Srebreničana dobiti nove pozitivne tokove. Ukoliko se Srebreničanima, putem evropskog i federalnog fonda, omoguće povoljna i poticajna sredstva za privređivanje, onda će interes za povratak Bošnjaka porasti kako s prostora Federacije tako i iz dijaspore – navodi se u njegovom pismu.

Potpredsjednik ANUBIH podsjetio je da se na komemoraciji u Memorijalnom centru u Potočarima, 11. jula ove 2025. godine, porukama se obratilo više zvaničnika iz međunarodne zajednice, Evropske unije i većeg broja evropskih zemalja i zemalja svijeta. Iskazano je jedinstvo u odavanju počasti žrtvama genocida, saosjećanja u bolu i tuzi s preživjelim Srebreničanima.

– Genocid nad 8.300 bošnjačkih dječaka i muškaraca u Srebrenici u svim porukama je označen kao jedna od najmračnijih stranica novije evropske historije. Brojne poruke zvaničnika međunarodnih organizacija i zemalja Evrope i svijeta su produbile značaj Rezolucije Organizacije Ujedinjenih nacija o Međunarodnom danu obilježavanja genocida u Srebrenici – kazao je u svom pismu Pejanović.

Dodao je da nakon donošenja Rezolucije Ujedinjenih nacija o Međunarodnom danu obilježavanje genocida u Srebrenici, postignuta internacionalizacija najvećeg zločina genocida na tlu Evrope poslije Drugog svjetskog rata.

– Stvorena je međunarodna osnova da se njeguje kultura sjećanja na genocid u Srebrenici i ispolji odgovornost za budućnost Srebrenice i stanovnika koji žive u njoj. Za Emanuela Makrona Srebrenica ostaje trajna mrlja u kolektivnom sjećanju Evrope i cijelog svijeta. Potom naglašava: „i danas Francuska ostaje uz vas da podržava Bosnu i Hercegovinu na putu pomirenja, izgradnje mira i prosperitetne budućnosti – podsjetio je Pejanović.

Istakao je i obraćanje predsjednice Von der Leyen u kojem je kazala da EU priznaje svoju prošlost i preuzima odgovornost zbog nečinjenja u sprečavanju i zaustavljanju genocida.

– U porukama Macrona i Von der Leyen se vidno naznačava odgovornost za prosperitet u budućnosti, kako BiH tako i Srebrenice. Nakon što je genocid u Srebrenici dobio planetarno značenje u Rezoluciji Organizacije Ujedinjenih nacija o Međunarodnom danu obilježavanja genocida, stvoren je međunarodni okvir za ubrzanje ekonomskog razvoja i demografske revitalizacije Srebrenice – dodao je akademik Pejanović.

Također je naveo da su posljedice genocida posebno vidne u razornom uništavanju privrednih potencijala i predratne demografske strukture stanovništva te da od ukupno 37.000 stanovnika prije rata u Srebrenici bošnjačkog stanovništva je bilo 27.000.

– Nakon genocida i progona, bošnjačko stanovništvo je smanjeno na oko 5.000. Najveća opasnost za Srebrenicu u decenijama koje dolaze jeste zaostajanje u privrednom razvoju i dalja demografska devastacija. Na to su ukazale istraživačke studije s održanih naučnih konferencija o Srebrenici u proteklim godinama – ističe Pejanović. 

Pejanović navodi da volju za solidarnost s preživjelim Srebreničanima nužno je pretočiti u nove razvojne mogućnosti. Među subjektima koji mogu osigurati nove šanse u razvoju su: Evropska komisija i Evropski parlament, Parlament Bosne i Hercegovine i Parlament Federacije Bosne i Hercegovine.

Kazao je da od više ideja u prošlosti o statusu Srebrenice, realno je predviđati i oblikovati poseban razvojni status Srebrenice. Taj status bi se definisao: zakonom o posebnom razvoju Srebrenice u Parlamentarnoj skupštini Bosne i Hercegovine.

– Vijeće ministara Bosne i Hercegovine će teško postići konsenzus o odnosu prema Srebrenici. Ali taj zakon može, u konačnici, proglasiti visoki predstavnik međunarodne zajednice. Vlada Federacije Bosne i Hercegovine i njen premijer Nermin Nikšić imaju volju, a time i odgovornost, predložiti osnivanje fonda za ekonomski razvoj i demografsku revitalizaciju Srebrenice – navodi se u pismu Pejanovića.

(Preporod.info)