Evlija Čelebija je rođen prije 404 godine

Četrdeset godina je putovao po tadašnjem Osmanlijskom carstvu i izvan njega, a učestvovao je i u brojnim bitkama. O svim svojim opažanjima i doživljajima napisao je opširno djelo u deset knjiga pod imenom "Putopis" (Sejahatnama) ili "Tarihi sejjah".

Putopisi Evlije Čelebije imaju velikog značaja za historiografiju. On u svojim putopisima opisuje gradove, historiju, građevine, običaje i tradiciju, kao i značajne ličnosti iz zemalja koje je posjetio. U njegovim putopisima ima interesantnih opisa balkanskih zemalja iz 17. vijeka. Ostavio je i brojne zabilješke o Bosni i Hercegovini i Sarajevu.

Evlija Čelebi bio je poznat i pod imenom Evlija Efendi, ali njegovo pravo ime je bilo Evlija ibn Derviš Mehmed Zilli. Čelebi,odnosno Efendi,su konvencionalni staleski nazivi,koji su se u to vrijeme davali obrazovanim ljudima,a oba naziva znace - gospodin.

Bio je Hafiz, a školovao se na dvoru Sultana Murata IV.

Godine 1640. polazi na svoje prvo putovanje izvan Carigrada i do kraja svog života odaje se gotovo stalno putovanjima širom Turske Imperije i postaje neka vrsta svjetskog putnika, vodeći cijelo to vrijeme svoj dnevnik i bilježeći marljivo sve zanimljivo sto bi zapazio. Putovao je ili sam, ili u pratnji znamenitih državnika,a najviše kao pouzdanik i pratilac svoga rođaka Melek Ahmed-Paše, kome treba zahvaliti za najveci dio Evlijinih putovanja po Balkanu.

Prvo takvo putovanje poduzima 1660 godine,a krajem avgusta iste godine prvi put dolazi u Bosnu. Njegova putovanja po Evropi trajala su sljedećih deset godina, do 1670.godine, kada se vraća u Carigrad.

1671. godine ide u Meku na Hadž, a 1672. godine odlazi u Egipat, koji je prošao uzduž i poprijeko. Godine 1673. išao je u Sudan i Abisiniju. Posljednje putovanje koje je zabilježio poduzeo je u julu 1676.godine.