U BiH ne postoji politička volja da se rezolucije Vijeća Evrope i UN-a implementiraju

Parlamentarna skupština Vijeća Evrope, usvojila je prije dva dana Rezoluciju o napretku Bosne i Hercegovine, uz važan amandman o zabrani veličanja ratnih zločinaca u školama u BiH. Amandman je dobio podršku od predstavnika 22 zemlje u Vijeću Evrope, a njim se vlasti u našoj zemlji pozivaju na zabranu veličanja osuđenih ratnih zločinaca u bosanskohercegovačkim školama.

Usvajanje ovog amandmana i Rezolucije u Vijeću Evrope od velikog je značaja s obzirom na to da od ove školske godine na području manjeg bosanskohercegovačkog antiteta u novom nastavnom planu i programu djeca devetog razreda uče o zločincima Ratku Mladiću, Radovanu Karadžiću kao o herojima.

Iako su nadležni u BiH, prvenstveno Tužilaštvo BiH i Ured visokog predstavnika u BiH Christiana Schmidta bili pozvani da reaguju da zaustave ovakve slučajeva, no, to se nije desilo. Kako su do sada izostale rekcije budući naraštaji uče iskrivljenu historiju i postaju sljedbenici zločinaca, umjesto da njihova zlodjela osujete. Takve ideologije budućnosti i suživotu u BiH ne donose ništa dobro. Stoga ova rezolucija ima svoju težinu, no, ono što predstavlja problem je implementacija rezolucija koje za političke aktere ostaju "mrtvo slovo na papiru".

Valja podsjetiti ipak da je BiH kao zemlja članica Vijeća Evrope dužna osigurati određene standarde u skladu s preuzetim međunarodnim obavezama, a što, među ostalim, podrazumijeva implementaciju njegovih rezolucija. To znači da se politički akteri u BiH moraju angažovati na uvođenju evropskih standarda i pravne stečevine, te djeluju u duhu preuzetih reformskih obaveza.

Preporod.info poslao je upit Vijeću Evrope, te zatražio pojašnjenje kakav će biti stav Vijeća Evrope kada je reč o implementaciji Rezolucije, odnosno na koji način i da li obavezuje BiH, a time i RS, da iz nastavnog programa izbace dijelove lekcija kojima se zločinci veličaju.

- Rezolucije Parlamentarne skupštine Vijeća Evrope nemaju obavezujući karakter, ali u svojoj suštini stvaraju atmosferu u kojoj će se teme koje se tih rezolucija tiču nadalje sagledavati, a veoma često će se u tom istom kontekstu i citirati - pojasnili su za Preporod.info iz Vijeća Evrope.

Na-žalost ranijih godina svjedočimo da rezolucije Evropskog parlamenta 2006., 2009., 2015. i 2018. i Generalne Skupštine UN iz 2024. godine, nemaju obavezujući karakter zbog čega se u velikoj mjeri ne poštuju i ne provode.
I

zdvojit ćemo rezoluciju iz 2006. godine gdje su navedene tri stvari koje BiH mora ispuniti: zamjena etničkog predstavljanja građanskim predstavljanjem, preispitivanje teritorijalne organizacije države i omogućavanje procesa donošenja političkih odluka. Vijeće Evrope egzaktno je dalo rješenje, upozorilo nas da to moramo primijeniti, no, apsolutno nije bilo nikakvih reakcija. O rezolucijama se nije raspravljalo u BiH, niti se na njih osvrtalo.

A, da bi se govorilo o ispunjenim ili neispunjenim obavezama BiH prema Vijeću Evrope, potrebno je riješiti pitanja koja su prethodila pristupanju zemlje tom tijelu. BiH ni nakon više od 22 godine od prijema u Vijeće Evrope nije ispunila postprijemne obaveze niti je provela obavezujuće presude sudova čiji je osnivač ova najstarija evropska institucija. Provedba presude u slučaju Sejdić-Finci samo je jedan od primjera ignorisanja odluka Vijeća Evrope.

Za udruženja žrtava i porodice usvajanje rezolucije u Vijeću Evrope kojom se osuđuje veličanje ratnih zločinaca u školama je za svaku pohvalu. Ističu da je potrebno bilo da takva jedna institucija donese rezoluciju koja se bavi ratnim zločinima i zločincima.

- Mii smo na vanjskom planu uspjeli u svim našim naporima međutim, kada dođemo u BiH imamo problem i nije taj problem izražen samo u RS već i u FBiH. Jednostavno ne postoji niti volja niti želja da se naprave koraci ka implementaciji rezolucija. Mi smo imali situaciju da predsjednik našeg parlamenta u FBiH uopše ne zna za rezoluciju EP, a kamoli da je implementira - navode iz udruženja porodica žrtava.

Rezolucija koja je prije dva dana usvojena spominje i Rezoluciju o uspostavljanju Međunarodnog dana sjećanja na genocid u Srebrenici, gdje je još jednom istaknuto da je genocid utvrđen pred međunarodnim sudovima, ali i da je krivica isključivo individualna i ne može se pripisati niti jednoj etničkoj grupi. Dalje se u tekstu vlasti u BiH, između ostalog, pozivaju na provođenje presuda Evropskog suda za ljudska prava, popunjavanje Ustavnog suda BiH, donošenja novog zakona o Visokom sudskom i tužilačkom vijeću, te na usvajanje "zajedničkog programa učenja historije" u cijeloj državi.

(A.N./Preporod.info)