PREPORUKA ZA ČITANJE - Elisabet Osbrink 1947

 Švedska književnica i novinarka Elisabet Osbrink rođena je 1965. godine u Geteborgu. Do sad je objavila tri knjige, sve nominovane za nagradu “August”, koja joj je dodjeljena 2011. za djelo A u Vinervaldu drveće još stoji. Dobitnica je i drugih prestižnih priznanja.

Elisabet Osbrink radila je kao urednica i reporter na švedskoj televiziji SVT, a redovno piše i u dnevnim novinama Dagens niheter. U maju 2017. postala je predsednica švedskog PEN-a.

Januar 1947. Evropa je u ruševinama. Čak ni sati ne pokazuju više tačno vrijeme, zbog problema sa strujom. Elisabet Osbrink uzima taj vremenski haos kao polaznu tačku s koje, hronološkim redom, prati dešavanja koja će 1947. učiniti manje anonimnom, značajnijom za budućnost svijeta. U centru je nekoliko velikih tema: nastanak neonacizma, sudbina jevrejskih izbeglica, palestinsko pitanje, podjela Indije. Historijski događaji protkani su drugim, ličnijim pričama – u kratkim bilješkama, pratimo živote Simon de Bovoar, Diora, Džordža Orvela, Bili Holidej, Prima Levija, Tomasa Mana...

Mjesec po mjesec autorka ispisuje hroniku 1947. godine, koja je nosila u sebi otvorene rane Drugog svjetskog rata i koncentriše se na ljudske patnje, posebno na sudbinu Jevreja, gdje se njena lična priča ukršta sa svjetskom historijom. Zahvaljujući prevashodno djelovima koje autorka ispisuje na ličniji i emotivniji način, ovaj historijski esej čita se kao roman.

Na svakoj stranici nalazimo podsticaj da saznamo još više, vezujemo se za likove i događaje, suosećamo sa protagonistima i sve vrijeme imamo utisak da se nalazimo usred “žive materije”, duboko ljudske, čak i kad se radi o politici na najvišem nivou. Lahko nas prožimaju ideje i atmosfera epohe. Godina 1947. postaje jedno opipljivo juče.