Predstavnici MMF-a u petak o kreditima BiH i “oduzimanju” UIO

Predstavnici Međunarodnog monetarnog fonda (MMF-a) u petak će, kako saznaje Preporod.info, održati sastanak sa predsjednikom Fiskalnog vijeća Bosne i Hercegovine, Zoranom Tegeltijom koji je i predsjedavajući Vijeća ministara Bosne i Hercegovine, te članovima ovog Vijeća, premijerom entiteta Federacija Bosne i Hercegovine Fadilom Novalićem, premijerom entiteta RS Radovanom Viškovićem, ministrom finansija i trezora Bosne i Hercegovine Vjekoslavom Bevandom, ministricom finasija entiteta Federacija Bosne i Hercegovine Jelkom Miličević, ministricom finansija entiteta RS Zorom Vidović. Sastanku, na kojem će biti govora o dugu Bosne i Hercegovine i kreditima od MMF-a će prisustvovati i Senad Softić, guverner Centralne banke, te Esed Kadrić, gradonačelnik Brčko distrikta. 

Podsjećanja radi, prošlog mjeseca MMF je na sedam adresa nadležnima u Bosni i Hercegovini uputio pismo u kojem je izražena zabrinutost zbog urušavanja rada Uprave za indirektno oporezivanje Bosne i Hercegovine (UIO).  

Također, od ranije je poznato kako vlasti entiteta RS namjeravaju sa državnog nivoa prebaciti na nivo ovog entiteta skoro 128 zakona i drugih podzakonskih akata. Tako Milorad Dodik, predsjednik SNSD-a, jasno je kazao da želi UIO, ali i svoju vojsku, policiju, RAK, CIK i sve ostale agencije koje su na nivou države. 

U petak će, kako je najavljeno biti održana i posebna sjednica Narodne skupštine entiteta RS o povlačenju nadležnosti prenesenih na nivo Bosne i Hercegovine, odlučio je danas Kolegij NSRS-a. Sjednica će početi u 12 sati.  

Ranije je dostavljen materijal za posebnu sjednicu. Zastupnici bi trebalo da razmatraju pet tačaka - Informacije o prijenosu nadležnosti sa entiteta RS na nivo Bosne i Hercegovine, o prijenosu nadležnosti u oblasti indirektnog oporezivanja, o pravosudnim institucijama Bosne i Hercegovine, prijenosu nadležnosti sa entiteta RS na nivo Bosne i Hercegovine, u oblasti odbrane i sigurnosti i Deklaraciju o ustavnim principima. Kolegij je danas odredio i termin posebne sjednice NSRS-a o budžetu za narednu godinu, koja će biti održana 14. decembra.

Javni dug Bosne i Hercegovine 13 milijardi, ponajviše duguje entitet RS

No, prije samog sastanka MMF-a s predstavnicima Fiskalnog vijeća Bosne i Hercegovine bitno je iznijeti podatke Ministarstva finansija Bosne i Hercegovine koji su u posjedu portala Preporod.info. U podacima se navodi da je javni dug Bosne i Hercegovine na dan 30. juna ove godine dosegao gotovo 13 milijardi konvertibilnih maraka. Brojke pokazuju da duguje država, kantoni, općine, entiteti, a ponajviše entitet RS.  

Stanje javne zaduženosti Bosne i Hercegovine 30. juna 2021. godine iznosi 12.822,72 miliona konvertibilnih maraka, od čega je vanjski dug 9.316,11 miliona konvertibilnih maraka ili 72,65 posto, dok je unutrašnji dug 3.506,61 miliona konvertibilnih maraka ili 27,35 posto ukupne javne zaduženosti. U odnosu na 31. decembar prošle godine javni dug se na dan 30. juna povećao za 629,74 miliona konvertibilnih maraka ili 5,16 posto, s tim da se vanjski dug povećao za 617,85 miliona konvertibilnih maraka ili 7,10 posto, a unutrašnji dug za 0,34 posto ili 11,89 miliona konvertibilnih maraka, navodi se u podacima Ministarstva finansija Bosne i Hercegovine. 

U ukupnom stanju javne zaduženosti entiteta RS učestvuje sa 49,82 posto i duguje 6.388,53 miliona konvertibilnih maraka, entitet Federacija Bosne i Hercegovine sa 49,29 posto ili 6.319,98 miliona konvertibilnih maraka, institucije države sa 0,50 posto i dužne su 64,63 miliona konvertibilnih maraka, a Distrikt Brčko Bosne i Hercegovine sa 0,39 posto, odnosno 49,58 miliona konvertibilnih maraka. 

Ono čega se kreditori MMF plaše jeste ko će servisirati ovaj dug. Po podacima Ministarstva finansija i trezora Bosne i Hercegovine, entitet RS duguje duplo više od entiteta Federacija Bosne i Hercegovine po glavi stanovnika. 

Prema podacima kojima raspolaže Ministarstvo finansija i trezora Bosne i Hercegovine, unutrašnji dug Bosne i Hercegovine na dan 30. juna iznosio je 3.506,61 milion konvertibilnih maraka i povećan je za 11,89 miliona konvertibilnih maraka ili 0,34 posto u odnosu na stanje na dan 31. decembar prošle godine. U ukupnom iznosu unutrašnje zaduženosti na dan 30. juna ove godine, entitet Federacija Bosne i Hercegovine učestvuje sa 33,90 posto i duguje 1.188,54 miliona konvertibilnih maraka, entitet RS sa 66,06 posto koja se zadužila 2.316,58 miliona konvertibilnih maraka, te Distrikt Brčko Bosne i Hercegovine sa 0,04 posto, odnosno 1,39 miliona konvertibilnih maraka. 

U periodu januar – juni 2021. godine Vlada entiteta RS emitovala je obveznice u iznosu od 44,86 miliona konvertibilnih maraka, a Vlada entiteta Federacije Bosne i Hercegovine 90 miliona konvertibilnih maraka. U istom periodu Vlada entiteta RS imala je četiri aukcije trezorskih zapisa u iznosu od 115,32 miliona konvertibilnih maraka, a Vlada entiteta Federacija Bosne i Hercegovine dvije aukcije trezorskih zapisa u iznosu 100 miliona konvertibilnih maraka. U posmatranom periodu vlade entiteta i Distrikta nisu se zaduživale po osnovu dugoročnih kredita u zemlji. U periodu januar – juni 2021. godine vlade entiteta i Distrikta su servisirale obaveze po osnovu unutrašnjeg duga Bosne i Hercegovine u iznosu od 324,84 miliona konvertibilnih maraka i to po osnovu glavnice 289,74 miliona konvertibilnih maraka, a po osnovu kamate 35,10 miliona konvertibilnih maraka. Entitet Federacija Bosne i Hercegovine je platila 175,58 miliona konvertibilnih maraka po osnovu glavnice i osam miliona konvertibilnih maraka po osnovu kamate, entitet RS 113,80 miliona konvertibilnih maraka po osnovu glavnice i 27,07 miliona konvertibilnih maraka po osnovu kamate i drugih troškova, a Distrikt 0,36 miliona konvertibilnih maraka po osnovu glavnice i 0,03 miliona konvertibilnih maraka po osnovu kamata, navodi se u podacima Ministarstva finansija i trezora Bosne i Hercegovine. 

Vanjski dug Bosne i Hercegovine

Kada je riječ i o vanjskom dugu Bosne i Hercegovine je na dan 30. juna iznosio 9.316,11 miliona konvertibilnih maraka, a isti obuhvata vanjski državni dug u iznosu od 8.279,50 miliona konvertibilnih maraka, koji je alociran na entitet Federacija Bosne i Hercegovine u iznosu od 5.131,34 miliona konvertibilnih maraka, dug entiteta RS iznosi 4.071,95 miliona konvertibilnih maraka, Brčko Distrikt Bosne i Hercegovine dužan je 48,19 miliona konvertibilnih maraka i institucije države Bosne i Hercegovine 64,63 miliona konvertibilnih maraka. 

U stanju vanjskog duga Bosne i Hercegovine najveće učešće imaju Svjetska banka – IDA i IBRD sa 29,11 posto, Evropska investiciona banka sa 21,84 posto, Evroobveznicе entiteta RS sa 9,83 posto, Međunarodni monetarni fond sa 9,74 posto, Evropska banka za obnovu i razvoj sa 7,09 posto, Pariški klub sa 5,61 posto, a što predstavlja 83,22 posto ukupnog stanja vanjskog duga. 

Servis vanjskog duga Bosne i Hercegovine u prvoj polovini 2021. godine iznosio je 402,48 miliona konvertibilnih maraka, od čega se na glavnicu odnosi 337,06 miliona konvertibilnih maraka ili 83,75 posto, a na kamatu 65,42 miliona konvertibilnih maraka ili 16,25 posto. U ukupnom iznosu servisa vanjskog duga Bosne i Hercegovine, entitet Federacija Bosne i Hercegovine učestvuje sa 65,70 posto, entitet RS sa 32,50 posto, dok institucije Bosne i Hercegovine i Distrikt Brčko Bosne i Hercegovine učestvuju sa 0,92 posto, odnosno 0,88 posto. Učešće javnog duga Bosne i Hercegovine u bruto društvenom proizvodu (BDP) iznosi 36,01 posto. 

U ukupnom stanju vanjske zaduženosti na dan 30. juna ove godine, po osnovu novih kredita, 53,69 posto odnosi se na kredite usmjerene za realizaciju infrastrukturnih projekata, 34,17 posto na kredite namijenjene javnom sektoru, dok je 12,14 posto angažovano za privredne djelatnosti. 

U periodu od 1. januara do 30. juna 2021. godine angažovano je 924,93 miliona konvertibilnih maraka kreditnih sredstava. Od ukupnog iznosa povučenih kreditnih sredstava 63,44 posto se odnosi na Euroobveznicu RS-a, 11,33 posto na EBRD, 10,41 posto na WBIBRD, potom 7,22 posto na kredite EIB-a, dok se na ostale kreditore odnosi 7,60 posto (KfW, OPEC, Saudijski fond, Vlada Japana, CEB, IFAD i WBIDA). Od ukupno povučenih sredstava u periodu januar – juni 2021. godine, 68,78 posto se odnosi na projekte usmjerene na javni sektor, 28,28 posto se odnosi na infrastrukturne projekte, te 2,94 posto na privredne djelatnosti – podaci su Ministarstva finansija Bosne i Hercegovine. 

(A.N./Preporod.info)