Kurtćehajić: Direktna veza između stvaranja RS-a i učinjenog genocida

Akademik Suad Kurtćehajić redovni profesor na Fakultetu političkih nauka u Sarajevu i Predsjednik Foruma bošnjačkih intelektualaca je povodom 25 godina od učinjenog i više od 13 godina od presuđenog genocida u Srebrenici istakao da postoji direktna veza između stvaranja Republike Srpske i učinjenog genocida u Srebrenici.

- Naime strašni zločini koji su učinjeni u ime stvaranja Republike Srpske kulminirali su genocidom u Srebrenici. Za te zločine odgovarao je i presuđen gotovo cijeli politički i vojni vrh Republike Srpske i poslani su na odsluženje kazne. A kao neizostavno postavlja se pitanje kako je kažnjena Republika Srpska. Internacionalni sud pravde kao najveće sudsko tijelo na našoj planeti i kao Stalni sud pravde za razliku od Privremenog krivičnog tribunala koji je sudio Karadžiću, Mladiću i drugim stvaraocima Republike Srpske, presudio je 24. februara 2007 godine da su vojska i policija Republike Srpske osmislile i izvršile genocid u Srebrenici. Takva formulacija obavezuje jer su počinilac i njegovo djelo identifikovani. I ako se u Dejtonu nisu znale razmjere zločina u Srebrenici, i ako u Dejtonu nije bilo presude za genocid danas imamo potpunu sliku onoga što se desilo u Srebrenici i presudu za učinjeni genocid u i oko Srebrenice od strane vojske i policije dakle institucija Republike Srpske, navodi u svojoj reakciji akademik Kurtćehajić i pita se kako onda RS i dalje postoji.

Problem je, ističe, što su presude prema pojedincima izvršene ili su u procesu izvršenja a izvršenje presude prema Republici Srpskoj još se nije desilo.

- Jer ne mogu počinioci biti kažnjeni a njihovo djelo očuvano. To bi bilo kao da je nakon sloma nacističke Njemačke i presuda političkom i vojnom vrhu te države ona i dalje nastavila postojati u formi nacističke Njemačke. To svijet nije dozvolio jer to nije normalno ni po pravnim, ni po moralnim ni po Božjim zakonima. Isto tako nije normalno da tvorevina odgovorna za učinjeni genocid i dalje postoji ni po jednom od ovih zakona. I to što je Republika Srpska ustanovljena Dejtonskim mirovnim sporazumom nije osnov da ona opstane jer svi međunarodni ugovori pa i Dejtonski mirovni ugovor podliježu Bečkoj konvenciji o pravima međunarodnih ugovora od 1969. godine, navodi Kurtćehajić.

Da li Republika Srpska može postojati nakon presude koju je sud izrekao?

Citira član 53. Bečke konvencije gdje se govori o ništavosti međunarodnih ugovora koji su u sukobu sa imperativnom normom opšteg međunarodnog prava (jus cogens).

- Ništavan je svaki ugovor koji je u trenutku svoga zaključenja u sukobu sa imperativnom normom opšteg međunarodnog prava. Za svrhe ove konvencije imperativna norma opšteg međunarodnog prava je norma koju je prihvatila i priznala celokupna međunarodna zajednica država kao normu od koje nikakvo odstupanje nije dopušteno i koja se može izmeniti novom normom opšteg međunarodnog prava istog karaktera. Ius Cogens norma kao najjača norma međunarodnog prava u svojoj sadržini na prvom mjestu zabranjuje genocid i osnov je poništenja svakog međunarodnog ugovora koji je učinjen uz povredu ove norme. Učinjenim genocidom stvorena je puna pravna osporivost deinstaliranja Republike Srpske koja je presudom identifikovana kao odgovorna za počinjeni genocid. Put za deinstaliranje ove tvorevine jeste obraćanje Međunarodnom sudu pravde u Hagu koji je i donio ovu presudu sa zahtjevom da da odgovor na pitanje “da li Republika Srpska može postojati nakon presude koju je ovaj sud izrekao” jer mi imamo presudu ali ne i sankciju prema Republici Srpskoj kao tvorevini odgovornoj za učinjeni genocid. A Međunarodni sud pravde u Hagu pored izricanja presuda ima funkciju i davanja odgovora na pitanja koje mu mogu postaviti nadležne institucije Ujedinjenih nacija ali i države kao subjekata međunarodnog prava, navodi u reakciji akademik Kurtćehajić.

Kako ističe, Bosna i Hercegovina ne može uputiti ovo pitanje Internacionalnom sudu pravde u Hagu zbog unutrašnje blokade, ali to mogu druge države pa i nevladine organizacije i žrtve genocida u Srebrenici ali one ne direktno, jer nisu subjekti međunarodnog prava nego preko organa Ujedinjenih nacija.

- Krajnje vrijema da znamo da li Republika Srpska ima pravo da postoji bez obzira na odgovornost za počinjeni genocid ili će ovaj sud pred međunarodnu zajednicu postaviti zahtjev za njenim ukidanjem čime bi počiniocima genocida pokazao da su ne samo oni presuđeni već je i njihovo djelo demontirano.

Time bi se ostvarila pravda na svim razinama i moralnoj i pravnoj i Božjoj a budućim projektantima sličnih politika posalala bi se jasna poruka da se zlo ne isplati i da nikada neće biti nagrađeno, istakao je akademik Kurtćehajić, a saopćeno iz Foruma bošnjačkih intelektualaca.

(FENA)